از نقطه نظر اقتصادی و اجتماعی، انرژی جایگاه ویژه‌ای در بهبود کیفیت زندگی انسانها دارد و به تبع آن، مسائل مربوط به آن نیز نقش بسزایی در سیاستگذاریها و برنامه توسعه کشورهای مختلف اعم از توسعه یافته، در حال توسعه و… دارد. بنابراین انرژی به‌صورت عمیقی بر روی اقتصاد، جامعه و محیط زیست تاثیر دارد. از آنجایی که بین متغیرهای کلان اقتصادی عرضه، تقاضا، قیمت و سایر متغیرهای انرژی ارتباط وجود دارد با استفاده از تکنیکهای آماری و اقتصاد سنجی، مقادیر کمی این ارتباط برآورد می‌شود.
با توجه به نقش اساسی فوقالذکر، اقتصاد انرژی به جهت ارائه دیدگاه نوین اقتصاد علمی، انواع گونههای قابل حصول، تجربه شده و مشخص انرژی را مورد مطالعه قرارداده و در پی ارائه آن در قالب تئوریهای اقتصادی می‌باشد. امروزه موتور محرکه انواع فعالیتهای اقتصادی در اکثر کشورها، امنیت انرژی و سهولت دسترسی به آن می‌باشد. اهمیت این مسئله بقدری است که سازمان آژانس بین‌المللی انرژی، به منظور تأمین امنیت عرضه انرژی برای اعضاء تأسیس شد.
تنوع در منابع انرژی کشورهای درحال توسعه نه تنها ارتباط مستقیم با امنیت تأمین انرژی در آنها دارد بلکه زیربنای گسترش فن‌آوری و توسعه پایدار نیز می‌باشد. امنیت انرژی در واقع مقوله‌ای چندوجهی است که نه تنها طرف عرضه، بلکه طرف تقاضا را نیز به شدت تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. تحولات جهانی از جمله تغییر ساختار بازارها، تنوع انرژی(خصوصاً انرژی‌های نو و تجدیدپذیر که با کمترین هزینه‌های زیست محیطی همراه می‌باشند)، تنوع کالاها و تأسیسات مصرفی، تغییرات تکنولوژیک و… همگی زمینه‌های مطالعاتی اقتصاد انرژی را توسعه بخشیده است، بطوری که اخیراً رشته‌های تخصصی‌تری در درون رشته اقتصاد انرژی شکل گرفته است (حسابرسی انرژی و مدیریت انرژی از آن جمله‌اند).
ایران نیز یکی از کشورهای بزرگ دارنده ذخایر عمده انرژی است. به دلیل اهمیت انرژی، هم از جنبه صادرات و هم مصرف و توسعه اقتصادی، لزوم وجود بخش تحقیق و توسعه در این زمینه به خوبی احساس می‌شود. بنابراین به منظور همگام بودن با پیشرفت‌های فنی و مطالعاتی در سطح جهانی، لازم است ایران نیز با اتخاذ تدابیر و سیاست‌های مناسب، این مهم را دنبال کند، یعنی در امر تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری مناسب را انجام دهد.